Bolaning fikrlashi mantiqiy, ijodiy va tasavvurga ega. Ijodiy va ijodiy fikrlash bolaga taslim bo’lmaslik imkonini beradi.
Va qiyin vaziyatlarda, qandaydir vazifa bo’lsa, birinchi marta ish bermagani uchun xafa bo’lmang, balki boshqa yo’llarni qidiring.
Shuning uchun bu kognitiv jarayonni rivojlantirish bolaning asosiy o’rganish qobiliyatlaridan biridir.
Bolaning tafakkurini qanday rivojlantirish mumkin:
Birinchisi, tajribalar va turli ixtirolar orqali. Ota-onalar farzandini rivojlanish sinflariga yozirishlari, qidiruv tizimlaridan foydalanishlari yoki ijodkorligini «yoqishlari» mumkin. Masalan, oddiy qutidagi bola bilan birgalikda mashinalar uchun to’xtash joyini yarating yoki trek qiling.
Ikkinchi yo’l – «Ha/yo’q javoblarda foydalanmang» o’yinini o’ynash. Bu nima degani? Biz bolaga ba’zi savollar beramiz va u hamma narsaga javob berishi mumkinligiga oldindan rozi bo’lamiz, lekin «ha / yo’q» emas. Masalan, «Men hozir qizil ko’ylak kiydimmi?» Bola «Ehtimol, ehtimol, va hokazo» deb aytishi mumkin.
Shuningdek, boladan kattalarga savol berishini so’rang. Bunday o’yinlar mavzuli bo’lishi mumkin. Misol uchun, do’konga sayohat o’ynaylik, u erda sotuvchi «Ha» yoki «Yo’q» deb aytolmaydi.
Uchinchi usul matematik tafakkurni rivojlantiradi. Bu «Krujka ostida nima?» O’yini. Masalan, krujka oling, uni aylantiring va ustiga savol belgisini torting. Keyin misol yozing va siz o’ynashingiz mumkin: «Krujka bir nechta raqamni yashirdi.»
Qaysi birini taxmin qilishingiz kerak. Shunday qilib, bola tenglamalar bilan tanishishi juda oson.
To‘rtinchi yo‘l – qofiya izlash, bastalash. Siz turli xil so’zlarni o’ylab, ular uchun qofiyalarni tanlashingiz mumkin. Yoki siz birinchi qatorni o’ylab topasiz, ikkinchisini esa bola.
Va nihoyat, beshinchi yo’l – «Teskari so’zlarni qidirish». Biz ularni antonimlar deb ataymiz. Biz boladan har qanday so’z uchun teskarisini tanlashni so’raymiz. Siz rasmlar bilan ham o’ynashingiz mumkin. Masalan, «oq – qora», «sovuq – issiq» va boshqalar.
Bolalarda fikrlash o’z-o’zidan rivojlanmaydi. Bu jarayonni kattalar boshqaradi, bolani o’rgatadi. Shuning uchun tushunchalar, mantiqiy shakllar va fikrlash qoidalarini shakllantirish va o’zlashtirishga e’tibor va vaqt ajratishga arziydi.
Surat: Pixabay
